Nhìn vào kết quả thi vào lớp 10 của học sinh Hà Nội trong 3 năm trở lại đây cho thấy năm trồi, năm sụt. Nếu năm 2012 so với năm 2011 sự chênh điểm không nhiều, như trường Chu Văn An cùng có đầu vào chuẩn bằng nhau với mức 56 điểm, hoặc Việt Đức đều 52,5 điểm. Ở một số trường nếu có tăng hoặc giảm điểm đầu vào cũng không đáng kể. Tuy nhiên, năm 2013 điểm  chuẩn đầu vào của hai năm trước “vênh khá lớn”, thậm chí thấp hơn 4 - 5 điểm. Đơn cử như trường Phan Đình Phùng điểm vào năm nay thấp hơn năm ngoái từ 3 - 4 điểm, Trường Chu Văn An giảm 2,5 điểm nên đầu vào chỉ còn 53,5 điểm. Trường Trần Phú - Hoàn Kiếm năm 2012 đầu vào lấy 53 điểm nhưng năm nay chỉ còn 49,5 điểm mà thôi. Trường Đoàn Kết – Hai Bà Trưng giảm 4 điểm đầu vào.

Đặc biệt, Trường THPT Kim Liên vốn hút rất đông HS thi vào vì nổi tiếng có bề dày chất lượng dạy và học năm nay giảm tới 3 điểm, điểm chuẩn chỉ còn 51 điểm. Ngay trường thuộc tốp trung bình là Trần Hưng Đạo - Thanh Xuân cũng giảm 2 điểm so với năm 2012.

Lý giải điểm chuẩn vào lớp 10 THPT năm nay sụt giảm, theo cô Nguyễn Thị Hường, GV Trường THPT Cầu Giấy, nguyên nhân chủ yếu là do đề Văn khó chứ không phải do đề thi môn Toán bởi đề thi Toán nằm trong kiến thức cơ bản, HS nắm chắc kiến thức cơ bản kiếm điểm 8, 9 không khó. Còn với đề Văn, có kinh nghiệm dạy Văn lâu năm cho HS trên địa bàn trường nội thành Thủ đô, cô giáo N.T.H cho biết: Theo cá nhân tôi đánh giá tình trạng làm bài văn của HS có nhược điểm sau như: HS học không trọng tâm, nhất là tác phẩm văn học trung đại Hoàng Lê nhất thống chí quá sức với các em. Cách hỏi của đề ra liên quan đến việc lấy một ngữ điệu của lớp 9 hỏi về tác phẩm các em đã được học từ lớp 8, do đó nhiều em đã bị quên kiến thức.

Thêm vào đó, người ra đề muốn gửi thông điệp bảo vệ chủ quyền biển đảo nhưng với HS lớp 9 các em chỉ được học thông qua môn Lịch sử, Địa lý chứ cảm xúc tác phẩm về chiến sĩ các em không được học. Do vậy, khi làm câu hỏi này HS viết lung tung, tùy theo hiểu biết của cá nhân mà thôi. Chính câu liên tưởng đến hình ảnh chiến sĩ bảo vệ biển đảo Tổ quốc và Phần II, câu hỏi với nội dung xoay quanh tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí khiến nhiều HS không tự tin vào bài làm của mình. Vũ Thùy Linh, thí sinh tại Trường Lê Quý Đôn chia sẻ: “Mặc dù câu hỏi này nằm trong chương trình học nhưng là tác phẩm HS rất ngại học bởi khó nhớ và khó thuộc”.

Chủ quan học tủ cũng là một nguyên nhân khiến kết quả thi Văn thấp. Chị Thu Hà có con gái học ở Trường THCS Dịch Vọng thi vào Trường THPT Yên Hòa chia sẻ: Môn Văn con gái chị chỉ đạt điểm 6 bởi học kỳ 1 nhà trường đã cho thi bài Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải nên chủ quan không học.