Thời gian gần đây thông tin miến nhuộm phẩm màu có hàm lượng bột sắt khiến người tiêu dùng lo ngại. Các chuyên gia cũng khẳng định, bột sắt là một hợp chất rất độc, gây hại tới sức khỏe.
Miến có màu vàng đẹp do được “nhuộm” màu (ảnh chụp tại làng miến Dương Liễu, Hoài Đức, Hà Nội). Ảnh: PT
Miến màu đẹp do được nhuộm màu
Tại các chợ ở Hà Nội như Hà Đông, Ngã Tư Sở hay những chợ cóc nhỏ… hiện bày bán rất nhiều loại miến có màu sắc khác nhau. Ngoài loại miến trắng, còn có nhiều loại có màu trắng đục, vàng ươm, miến có màu hanh vàng rất bắt mắt. Giá các loại miến không bao bì, không nhãn mác, không hạn sử dụng, không ghi địa chỉ nhà sản xuất có giá từ 4.500 - 5.000 đồng/lạng. Loại được đóng gói, bao bì ghi rõ nhà sản xuất cùng dòng cam kết: “Miến sạch không hóa chất không phẩm màu” có giá khoảng 10.000 đồng/lạng.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, để “nhuộm màu” cho miến đẹp, nhiều làng nghề sử dụng bột sắt. Bột sắt đem pha loãng với nước rồi ngâm trực tiếp vào miến khoảng 3 giờ đồng hồ, miến sẽ có màu vàng rất bắt mắt.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm (ĐH Bách Khoa) cho biết, bột sắt hay còn gọi là ô xít sắt được sản xuất ở dạng tinh chế vẫn được dùng trong thực phẩm. Khi được tinh chế tinh khiết thì bột sắt sẽ không độc hại. Tuy nhiên, có một nhóm ô xít sắt được tinh chế ở mức độ rất thấp thì không được sử dụng làm bột màu thực phẩm. Loại này thường sử dụng làm vật liệu xây dựng như sơn chống rỉ, gạch men… Hai loại bột sắt sử dụng trong thực phẩm và công nghiệp khác nhau là ở độ tinh khiết.
Bột sắt dùng để “nhuộm” miến có độ tinh khiết thấp, chứa nhiều kim loại độc như chì, thủy ngân hoặc những tạp chất độc hại. Đây là những chất độc, khó kiểm soát và gây nguy hiểm cho người sử dụng. Chẳng hạn, kim loại chì khi nhiễm vào máu sẽ gây thiếu máu làm tổn thương gan, thận…Với trẻ nhỏ việc hấp thụ quá nhiều có thể gây kích thích, hiếu động thái quá hoặc ảnh hưởng tới hệ thần kinh. Trẻ càng nhỏ thì nguy cơ nhiễm độc càng cao, nhất là những trẻ dưới 6 tuổi do hệ thần kinh còn non yếu, khả năng thải độc chất chưa hoàn chỉnh.
Theo các chuyên gia, do rất khó phân biệt miến độc bằng mùi vị nên nếu thấy những loại miến bóng đẹp bất thường thì không nên mua. Khi chế biến nên rửa sạch miến vài nước hoặc qua nước muối loãng. Điều này sẽ giúp các thành phần hóa chất, chất bảo quản phân hủy, giảm nguy cơ độc hại. Khi mua cũng cần chọn những loại miến có cơ sản xuất có uy tín, có tên, địa chỉ cụ thể.
Theo TS Đặng Chí Hiền (Viện Hóa học TPHCM) tiếp xúc thường xuyên với bột sắt người dùng sẽ dễ bị viêm da, hen suyễn, viêm dạ dày, suy thận. Cơ thể hấp thụ một lượng lớn có thể gây ra ngộ độc cấp tính với các triệu chứng như đau bụng, co giật ói mửa, khó thở, buồn ngủ rồi lịm dần.
“Để biết được người sản xuất có dùng loại “bột sắt” có độ tinh khiết thấp không, vấn đề ở đây là phải kiểm soát được nguồn gốc bột màu. Nếu sử dụng phải căn cứ vào số hiệu INS - mã số quốc tế về phụ gia thực phẩm in trên bao bì để biết chất này có được phép sử dụng hay không. Những loại không có ký hiệu INS trên bao bì đều là hàng trôi nổi, không được phép sử dụng”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay.
Nên chọn miến trắng
“Những loại có màu thì không biết là họ cho loại màu như thế nào mới nguy hiểm. Để đảm bảo, mọi người nên chọn loại miến trắng. Bởi việc tẩy trắng là có cơ sở khoa học. Chất dùng để tẩy miến thường là sunfit natri, sunfit kali. Trong quá trình làm miến, người ta thường dùng tinh thể sunfit natri là chất khử mạnh để làm sạch chất màu. Sở dĩ phải tẩy vì miến thường làm từ củ dong riềng có màu trắng đục. Trong quá trình sản xuất, do xay lẫn cả vỏ và củ nên sản phẩm không trắng... Nếu rửa sạch nhiều lần bằng nước sau khi dùng chất tẩy thì ăn miến đó vẫn an toàn”, TS Nguyễn Duy Thịnh tư vấn.
Cũng theo TS Nguyễn Duy Thịnh, điều đáng lo ngại là việc sử dụng chất màu vàng cho vào để "đẹp" miến, trong khi chất này không kiểm soát được. Miến có màu vàng có khả năng người ta cho bột sắt vào. Nguy hại hơn rất nhiều là loại miến có màu trắng đục. “Nếu bình thường họ cho bột sắt màu đen vào thì không có vấn đề gì nhưng hiện nay người ta nghi ngờ rằng nhiều khả năng một số nơi cho dầu thải máy vào. Loại dầu máy thải chỉ cần cho một chút vào là có màu đục đục như vậy. Nó không tạo vị gì nhưng lại rất nguy hại”, TS Thịnh nói.
Theo: Gia đình